Ekspert neuroparmakologii wyjaśnia w jaki sposób marihuana może leczyć ból.
Badacz neurofarmakologii badał opioidy i kannabinoidy w leczeniu bólu i uzależnień. Jego badania koncentrują się na opracowywaniu związków leków, które mogą łagodzić przewlekły ból bez ryzyka nadużywania i zmniejszonej skuteczności, która często towarzyszy tradycyjnym lekom przeciwbólowym.
Jak działają opioidy?
Nasze ciało ma własny wbudowany system opioidowy, który może pomóc w radzeniu sobie z bólem. Te opioidy, podobnie jak endorfiny, są substancjami chemicznymi, które są uwalniane, gdy organizm doświadcza stresu, takiego jak intensywne ćwiczenia, a także w odpowiedzi na przyjemne czynności, takie jak dobry posiłek. Okazuje się jednak, że ludzie nie są jedynymi organizmami zdolnymi do wytwarzania opioidów.
W XIX wieku naukowcy odkryli, że morfina, opioid wyizolowany z maku lekarskiego, jest bardzo skuteczna w uśmierzaniu bólu. W ciągu ostatnich 150 lat naukowcy opracowali inne syntetyczne opioidy, takie jak hydrokodon i dihydrokodeina, które również zapewniają ulgę w bólu.
Inne opioidy, takie jak heroina i oksykodon, są bardzo podobne do morfiny, ale z niewielkimi różnicami, które wpływają na to, jak szybko działają na mózg. Fentyl ma jeszcze bardziej unikalny skład chemiczny. Jest najsilniejszym opioidem i odpowiada za obecny wzrost liczby przedawkowań i zgonów, zwłaszcza wśród młodych ludzi.
Opioidy, niezależnie od tego, czy są wytwarzane naturalnie, czy syntetyczne, łagodzą ból, wiążąc się ze specyficznymi receptorami w organizmie, które są białkami działającymi jak zamek, który można otworzyć tylko za pomocą klucza opioidowego.
Jeden z tych receptorów, zwany receptorem mu-opioidowym, znajduje się na przekazujących ból komórkach nerwowych wzdłuż rdzenia kręgowego. Po aktywacji receptory mu zmniejszają zdolność komórki do przekazywania informacji o bólu. Więc kiedy te opioidy przemieszczają się przez ciało i docierają do swojego receptora, bodźce, które normalnie powodowałyby ból, nie są przekazywane do mózgu.
Te same receptory znajdują się również w mózgu. Kiedy opioidy znajdują swój receptor, mózg uwalnia dopaminę, tak zwaną substancję chemiczną „dobrego samopoczucia”, która ma własne receptory. Po części dlatego opioidy mogą silnie uzależniać. Badania sugerują, że te receptory napędzają system nagrody w mózgu i promują poszukiwanie narkotyków. W przypadku osób, którym przepisano opiaty, stwarza to ryzyko nadużyć.
Receptory opioidowe są dynamicznie regulowane, co oznacza, że przy ekspozycji na coraz więcej opioidów organizm szybko się przystosowuje, wyłączając receptor. Innymi słowy, organizm potrzebuje coraz więcej tego opioidu, aby złagodzić ból i wywołać dobre samopoczucie. Ten proces jest znany jako tolerancja. Dążenie do szukania coraz większej nagrody, w połączeniu z coraz większą tolerancją, leży u podstaw ryzyka przedawkowania. Z tego powodu opioidy na ogół nie są długoterminowymi rozwiązaniami przeciwbólowymi.
THC i CBD w leczeniu bólu
Jednak intrygujące jest odnotowanie, że badania sugerują, że używanie konopi indyjskich może również zmniejszać zapotrzebowanie na opioidy bezpośrednio poprzez interakcję z naturalnym układem opioidowym organizmu w celu uzyskania efektów przeciwbólowych.
Liczne badania wykazały, że zarówno THC, jak i CBD zmniejszają ból, chociaż, co ważne, różnią się receptorami, z którymi się wiążą, aby wywołać te efekty.
THC wiąże się z receptorami kannabinoidowymi, które znajdują się w ośrodkowym układzie nerwowym, wywołując różnorodne reakcje. Jedną z tych reakcji jest euforia związana z używaniem konopi indyjskich, a inną jest ulga w bólu. Ponadto uważa się, że THC zmniejsza stany zapalne, podobnie jak środki przeciwzapalne, takie jak ibuprofen.
W przeciwieństwie do tego, CBD wydaje się wiązać z kilkoma różnymi receptorami, a kilka z tych receptorów może odgrywać rolę w zmniejszaniu bólu. Należy zauważyć, że dzieje się to bez euforycznego efektu THC. Ponieważ celują w różne receptory, THC i CBD mogą być bardziej skuteczne, gdy działają razem niż osobno, ale potrzebne są dalsze badania na modelach zwierzęcych i ludziach.
Kannabinoidy mogą być również przydatne w innych przypadkach. Liczne badania wykazały, że leki kannabinoidowe dopuszczone do użytku medycznego są skuteczne w zwalczaniu bólu i innych objawów, takich jak spastyczność, nudności i utrata apetytu.
Leki opioidowe, do których należą heroina, oksykodon i fentanyl, są silnie uzależniające.
Wraz z połączeniem THC i CBD naukowcy zaczynają badać zastosowanie tych dwóch kannabinoidów z istniejącymi opioidami w leczeniu bólu. Badania te prowadzone są zarówno na modelach zwierzęcych, jak i na ludziach.
Badania te mają na celu zrozumienie zarówno korzyści, łagodzenia bólu, jak i zagrożeń, przede wszystkim potencjału uzależnienia, jednoczesnego leczenia kannabinoidami i opioidami. Istnieje nadzieja, że THC lub CBD mogą zmniejszyć ilość opioidów potrzebnych do silnego uśmierzania bólu bez zwiększania ryzyka uzależnienia.
Na przykład w jednym badaniu przetestowano połączenie palonej marihuany i oksykontyny w celu złagodzenia bólu i nagrody. Odkryto, że jednoczesne leczenie poprawiło ulgę w bólu, ale także zwiększyło przyjemność z leków. To badanie, jak również ograniczona liczba innych badań sugeruje, że może nie być żadnych korzyści netto.
Jednak potrzebnych będzie znacznie więcej takich badań, aby zrozumieć, czy kannabinoidy i opioidy mogą być bezpiecznie stosowane razem w leczeniu bólu. Niemniej jednak stosowanie kannabinoidów jako zamiennika opioidów pozostaje obiecującą strategią leczenia bólu.
Następna dekada badań prawdopodobnie przyniesie ważne nowe informacje na temat terapeutycznego potencjału kannabinoidów w leczeniu przewlekłego bólu. A ponieważ legalizacja marihuany nadal się rozprzestrzenia, jej zastosowanie w medycynie niewątpliwie wzrośnie wykładniczo.